Chräsdaagsgeschichde Gärkhaus - online - Mitmachwörterbuch Wittgensteiner Platt

Suchen
Direkt zum Seiteninhalt

Hauptmenü:

Chräsdaagsgeschichde Gärkhaus

Chräsdaag

    Girkhäuser Weihnachtsspiel


Gerkhesser Chräsdaagsspeel

Lossd ins werra Chräsdaag haale!


   
Ausm Erzgebirjische eeds Schriftdeutsche vom Gerkhesser Panna Christoph Scheffler (+ 2003) un eeds Gerkhesser Platt ewwerdraa vo Honches Waltraud (Waltraud Schneider).
Nöbb bearwed vo Jettches Erhard (Erhard Lauber). Zeraachdegemochd vo Steijasch Peter (Dr. Peter Kickartz), Hemschela




Gerkhaus, Ortsmedde med Blick uff de ehemalije Wallfahrdskerche  Bild: Jettches Erhard (Erhard Lauber)






A. Lied
1. Ehr Leire, frawd üch alle,
gückd naus, wie’s döise Flocke schne-it !
De Chräsdaagszeit äss komme,
vagässt all Zank un Streit.
R.
O seIije Zeit, o Chräsdaagszeit,
düe brängst ins werra Freere,
mejjest inse Herz vull Lust un Freud,
o selije Chräsdaagszeit.

2
. Wie blängen häll de Lichda,
vastohle aus jerem Fänsterche raus,
do gedd ee jerem Heddche
's Chräskendche ee un aus.
R.
O selije Zeit, ...

3.
Horcht, wie de Glocke klingen,
ins zü ee stella heilja Nochd,
un fromme Känne sängen:
üch sei nü Freere gebrochd.
R
. O selije Zeit, ...

4.
komm doch, heilja Freere,
un klopp o jerem Fänster o,
zieh ee e alle Herze,
des jera sänge kann:
R.
O selije Zeit ...






Gerkhaus                                     Bild: H . Klose


B. Lesung

Nazareth hod de kleene Stoodt geheeße, wo’s Maria gewohnd hod,
wos spera de Modda vo insem Herrn Jesus woarn äss. Dos ärre gürre, fromme Fraa gewäse,
un’s hod zesamme medd veele annere aus seinem Vulk zü derra Zeid  do drof gewoaded,
des da Heiland, dä Messias, wie de Jüre  saaren, gebore wäre sull.
Des äs sälwa dämm sei Modda sei wärre, do dro hod’s medd keem Gedaanke geduchd.
Doch dos woar so. Eenes Daages trat maedde om hällichde Daag en Ängel ee sei Stowwe.
Ah, wos hod’s do en Schracke kreeje. ‘s hadde schon veel vo Ängel  gehoad,
un des se derem un jenem erschänn woan, awwa sälwa hadde’s noch keena gesäh.

Da Ängel saad, ‘s sill sech nedd fachde, da liewe God deed’s güdd merrem män.
‘s wärre e Känd krijje, en Jonge, un dämm sill’s da Name Jesus gäwe.
Dos wärre dä sei, of dä alle so woade deren: da Heiland, dä Messias.






D’s Maria hod lange gebrüchd, berres domerre fertig woar.
‘s woar nem jonge Mann vasproche, dä hiss Josef  un woar fromm un goddesferchtig wie äs sälwa.
Dämm hod’s alles vazahld, un hod’s doch nedd vasteh kinne.
Doch do äss dämm Josef em Dröm ö en Ängel erschänn, dä hod zü’m gesaad,
hä sill nedd vom Maria fortgeh un sill’s nedd em Stäch losse.
Dos Känd, wos d’s Maria krijje deed, wer vom heilije Geist gebore un wer da Heiland, da Messias.

Do hon sech da Josef un’s Maria do droff besonn, deß dämm liewe God kee Däng unmeglich äss,
un se hon geglöwed, wos da Ängel dämm Maria gesaad  hod un ö dos, wos da Josef gedreemd hod.

C. Lied
1. Wie dos glädzard wie dos flimmard !
Wie dos of da Stroße schimmard !
Wie dos sengd un wie dos lachd !
Worre Lust un worre Prachd !

2.
Rupprecht, Ängel, Chräsdaagskerze,
Sternenglanz om Firmamend.
Alle leuchten merrenana
Ee de döistre Nochd dämm Känd.

3.
Horchd da Heiland, dä äss komme !
Sünd un Dud sein weggenomme.
Goddes Känne derft ehr sei,
frawed üch, hä mechd üch frei.

D. Lesung
Ewwa e dreivertel Johr spera hiss es, des ee da ganze Welt e große Vulkszehlinge derchgefiehrd wäre sull.  
Augustus hod hä geheeße, dämm dozuemol alles gehoa(r)de, worres o Leire em Laand gab,
un dä hadde es so bestemmt.  ‘s Maria un da  Josef stammden aus Bethlehem.
Jera müsste dathen geh un sech do zehle losse, wo hä herkam.
Es bleeb dämm Maria un dämm Josef also naud anneres ewwarich,
se müsden  sech of da Wäg mache un vo Nazareth no Bethlehem reese.
Raachd worschen werklich nedd; beim Maria worsch ö baale so weit, derres sei Knd krijje sull.
Es ss’m ö schwer un sür woa(r)n, da weire Wäg! Immer of nem Esel reire, dä da Josef fiehre dot!        

Awwa dos Allerschlämmste kam erchd noch: Wie se ee Bethlehem okamen,
woar keen Placke mieh frei, wo se herren engakomme kinne.  
Jeres Haus, jere Herberge  woar besaast medd Leire,
die genau wie die beere wäja dä Vulkszehlinge no Bethlehem komme woa(r)n.
Zületzt mochde da Josef en Platz ee nem Stall ausfängig dä leer sting,
weil dos Viehzech ee dera Zeit Dag un Nochd döise of da Were woar.
Es woar weira naud däenne wie en groß Hoef Stroh un e Krippe.

Es woa(r)de heechsde Zeit, des da Josef dä Stall gefunge hadde.
Kaum woa(r)n se do eegezoge, do kam ö schon dämm Maria sei schwere  Stonne.
Un es dürte nedd lange, do hills en kleene Jonge em Oame.
Dä saag so schee aus als wenn die liewe Sonne aus seim Gesechdche scheine  deed.





De Gebürd vo Jesus                                                                                                                       Kulissebild: P. Kickartz, Hemschela

                                                                                                                                                nu Albrecht Dürer, Christi Geburt

Däm  Maria rollden  de Tränn nür so ewa d’s Gesechde,  
fer Schmerz ewwa dos, worres derchgemochd hadde, fer Freude ewwa dos scheene,
kleene Känd, un oe
werra ver Kumma ewwa dos ormselije, helzerne Beddche,
naud wie e Krippe, die ee dämm Stall sting, wos d‘s Maria fer sei Känd hadde.


E. Lesung
Awwa noher merkdens Maria un da Josef, derres ee ährem Stall häll un hälla worre,
als wea(r)n laura Lichda ogesteckd. Un se duchde
n merrenanna droo o dos,
wos da Ängel gesaad hadde, des dos Känd da Heiland, da Messias wer,
un se woa(r)n bei alla Trürigkeed medd eemol glegglich un zefrere ewwa dos Wunna,
dos große Wunnna, dos nü grore än beere werrafoahre woar.



F. Lied
Lossd ins werra Chäraesdaag haale,
wie mersch frijja hon gedoo !
Wie de Jonge un de Aale
Worren  noch vo Herze froh.
Manches äss jo haure annrschd,
manchesLied kennd ma nedd mieh,
doch dos Liechde vo da Krippe,
brüch ma haure mieh un mieh !
Lossd ins werra Chräsdaag haale,
wie mersch frijja hon gedoo !



G. Lesung
Ee selja Nochd, wo dos Jesuskänd gebore woan äss, ärres raachd wunnalech zügegange. Do woan de Härde döise offem Feld, nedd weid vo Bethlehem weg. Daag un Nochd woan die bei ähren Schofe. Un wo nü weja da Vulkszehlinge da große Betrieb ee Bethlehem un kee leeres Pladzche ze fänge woar, do harren die’s om scheensde: Se lagen zweischa ähren Schofe, un se harren so veel  Platz, wie jera hon wull. Ee da Nochd bassde da Reih no eena of, des naud bassierde. Un die angere kroffen enga ähre Fäll un änga ähre Decke. Un se dooren schloofe, als wenn se em weechsde Himmelbeddche läjen. Genau so worsch ö ee da Heilije Nochd.


H. Lesung
Awwa des dos de Helije Nochd woar, dos hon de Härde erschd hängaher afohre. Es mochde so em Meddanochd rem sei, do worsch off eemol daghäll om Himmel, deß da Härde, dä de Nochdwache hadde, ver laura Schrecke off de Beene sprong. De Schofe fingen o ze blöke un de Hunne o ze wensele un alle drängdelden sech onannna. Do worren ö die Annere wach, kreejens medd da Angesde ze dünn un wußden nedd, wos se mache sullen. Awwa do kunnenn se ö alle schon mädde aus’m Lichd raus en Mann off sech zükomme säh. Se harren noch nedd eemol eem Läwe en Ängel gesäh, awwa se wußden glech, deß  dos eena woar.






Ganz wunnabar saag dä aus, un wie hä da ofing ze schwadze, hoa(de sech dos ganz annerschd o, als wenn en Mansch wos saad.

Hae saad, se brüchten kee Angesde ze hon:  E derra Nochd wer ee Bethlehem da Heiland gebore woan. Se sillen sech frawe  do drewwa.  Hä wees medd da Haand ee Richtung Bethlehem un saad, des se dord e kleenes Känd fänge werren, ee Windeln eegepaggd wie alle kleene Känne. Awwa dos wer da Heiland, off dä  die fromme Leire als lange gewoadet harren?  Da Ängel woar noch om schwadze, do kam aus dämm große Lichd, dos noch immer om Himmel ze säh woar, e ganze Masse annera Ängel raus, es mejen baale hunnnerd orra goar dausend gewäse sei, un medd laura Stämme – ma hedd däenke  kinne, de ganze Weld müßdes  gehoa(r)d  hon – songen se:


Ehre sei God ee da Heh un Freere off Äre!



I. Lied

Da Chrästböm stedd ee seina Prachd
Em hälle Lichtag’wand,
ee jera Stowe ee Wittjestee,
ee insem Chräsdaagslaand.

So meg hä ö en Werdaag nee
Em ins un medde ins geh,
sall lichde ins, un Verbeld sei,
des mer ins raachd vasteh.


K. Lesung
Awwa se woa(r)n glecklech un froh dodrewwa, un se hon allen Leire vazahlt, wos se erläwed harren. Ähre ganzes Läwe laang hon se derre Nochd nedd vagaesse.


L. Lied
1. Loßd ins frohlocke zür Chräesdaagszeid,
sänge den Ängelcha glech.
Chräsdaag vull Freere un selija Freud
Jejesd so groß un so reich.
R
. Schimmernde Prachd, glädzard un lachd,
ewwa de Berje ziehd helije Bochd.
Glockegeleud, juwelnd vull Prachd,
Wittjestee, ‘s äss Chräsdaagszeid.
Witjestee, ‘s äss Chräsdaagszeid.

2.
Loßd ins ee Lichd offen Lichdakranz dü,
des sich dos Herz raachd erfreud,
loßd ins sänge e Liedche dozü,
Chräsdaag äss selije Zeid,
R.
Schimmernde Prachd, ...


M. Lesung
Des dos Jesuskänd geboare woar, dos hon ö de Gscheire em Morjelaand gewußt. Se harren als lange drof gewoadet, daß eemol da Heiland, da Messias komme müßd. Un se hon jeren Dag geducht, deres soweid wer. Se woan raachd gescheire Manna un wußden mieh wie de annere Leire. Se sassen ö vel wenns döise dunkel woar, beinanna un gückden züm Himmel noff, un mochden sech ähre Gedanke ewwa die große, glätzernde Weld vull medd Sterne do owe.

Un do ho se eenes Dages gesäh: Däe große Stern, dä veel gressa woar un veel hella scheene wie die annere!

Do wußden se, derres soweid woar, un se mochden sech off un zogen dem Stern no, bes se no Jerusalem kamen. Se duchten: Da Heiland, da Messias, da richdije, vom liewe God gescheckde Keenich vo de Jüre, kann nür ee dämm große Palasd uff de Weld komme, wo da jedzije Keenich wohnd.





                                                                                                                                  Bild; Jettches Erhard (Erhard Lauber)


N. Lied
1. Eemol em Johr ziehd derch de Wändanochd e Lied,
dos „Drawt üch“ heeßd un dos so häll düd scheine.
Ee jerem Laand, dos Lichd, dos allen scheined.

2.
Eemol em Johr ziehd derch de ganze Weld e Woad,
dos „Freere“ heeßd, dos sängen alle Leire
ee ährer Sproch un jere Glogg gedd’s weira !






O. Lesung
Un so froden de Gescheire aus dämm Morjelaand beim Keenich Herodes un saaden: „Mer hon bei ins deheeme sein Stern gesäh un sein nüue komme, des meren obären - da nöwwe Keenich!“ Da Keenich Herodes kreeg en geheerige Schracke, wie hä dos hoade. En nöwwe Keenich? Un hä duchde dobei o sech sälwa, des hä da jo nedd mieh da Keenich woar. Awwa hä liss sech naud omerke. Em Gejedeel:  Hae liss de Ewarschde vo sein Hojepriester un de Schräftgelehrde, die sech ee da Biewel auskaanten, zuesammekomme, un die müßden noforsche, ob dos stemmde, wos die Gescheire gesaad harren un wo da nöwwe Keenich gebore sei kinn. Die saaden glech: „Ee Bethlehem“. Un weesen die Stelle ee da Biewel, wo’s geschreewe woar. Do scheckde da Herodes de Gescheire dohen un saad: „Sichd dos Känd. Un wenn ehrsch gefunne hod, saad mersch. Da kommen ech ö un dünn’s obäre.“ Awwa dos woar nadeerlich geloge! Denn da Herodes hadde wos ganz anneres ver med dämm nöwwe Keenich.

De Gescheire mochden sech weira off de Weg, un wärglich – wie se aus Jerusalem raus woarn, do sahen se da Stern werra. Dä fiehrde se no Bethlehem, züm Jesuskänd ee da Krippe un zü dämm Maria un dämm Josef
.





P. Lesung

Ö de drei Gescheire doren veer dämm kleene Känd närra knie un wie ses ogebädd harren, holden se Guld, Weihrauch un Myrrje aus ähre Dasche raus. Dos woar e großes un reiches Geschänk fer dos kleene Känd un kam grore zür raachde Zeid. Da Josef un’s Maria woan nämlich oame Leire un herren om Änge nedd gewußd, wie’s weira geh sill, hed da liewe God en nedd ee derra Stonne aus da Nod geholfe.


Q. Lied
Horchd, da Heiland, dä äss komme!
Sünd un Dod sein weggeomme !
Godds Känne derfd ehr sei,
frawed üch, hä mechd üch frei.


R. Lesung
De drei Gescheire harren ee Bethlehem gedreemd, deß se of nem annere Wäg – nedd werra ewwa Jerusalem – heeme reese sullen. Dos woar wäjam Herodes. Dä wull dos kleene, unschuldijje Känd, dä nöwwe Keenig, embraenge lossel. De Gescheire aus dämm Morjelaand woarn kaum foad, do kam em Dröm en Ängel nom Josef un saad , hä sill medd dämm Känd un dämm  Maria weid fodgeh, no Ägypten. Da Keenich Herodes woar nämlich en beese Mann. Weil de Gescheire ausm Morjelaand nedd werra no Jerusalem komme woan , wußde hä nü nedd, wer da nöwwe Keenich woar un wu hä'n fänge kunn. Do lisse alle Känne bes zü zwee Johr ee Bethlehem un Emgäwinge embränge. Dos woar e Gejamma, derres en Stee hedde erborm kinne. Awwa da Herodes kande kee Erborme. Hä wull nedd hon, des en annere Keenich woade. Awwa dos Känd, em dorres dämm Herodes ging, woar nedd dabei un kam erschd werra aus Ägypten zerecke, wie da Keenich Herodes gestorwe woar.     



Albrecht Dürer, Die Flucht nach Ägypten

S. Lied

1. Chräsdag äss nü, stelle Nochd,
horchd nür, wie‘ s Hulz em Owe krachd,
eiskaald ärres döise,
Schnie homma hie,
Do äss so froh, wer nedd naus brüch ze geh“.

2.
Chräsdag äss nü stelle Nochd.
Gückt nür, wie‘s Chrästkendche lachd!
Un wie da große
Stern scheint so häll
Ee jeres Stebbche un züm Vieh ee da Stall.








Gerkhaus                                                                            Bild: Jettches Erhard (Erhard Lauber)

 
Suchen
Zurück zum Seiteninhalt | Zurück zum Hauptmenü